Friends of Denmark bezoeken Nederland. Erik Torm opnieuw in Esch.

Alweer 3 jaar geleden gingen we met Erik Torm uit Naestved (Denemarken) naar Groenland. Erik, als lid van de Deense delegatie uit Holmgaard, later Naestved,  nodigde mij al jaren geleden in 2005 uit om eens naar Groenland te komen. Hij werkte daar als onderwijs consulent en was als inspecteur-directeur goed op de hoogte. In Uumannaque was een Children School voor moeilijk opvoedbare kinderen. Daar moest ik zeker eens komen kijken. Maar dat leek allemaal zo ver weg en mijn toenmalige functie als directeur van een Speciale School voor Basisonderwijs liet dat soort uitstapjes niet toe.

In 2017 en gepensioneerd trok ik de stoute schoenen aan en benaderde Erik. En ja hoor in 2018 stonden we met nog enkele vrienden in Groenland op de IJskap en raakten ijsbergen aan en zagen we walvissen.  We maakten kennis met een land wat nog met één been in de oertijd stond en met het andere de moderne westerse wereld aanschouwde.

Behalve onderwijsman is Erik zeer begaan met het gebeuren in Groenland zowel de culturele, de natuurkundige als de economische situatie gaan hem zeer ter harte.  Hij kent veel mensen in het dun bevolkte land met vaak geïsoleerde dorpen die alleen via het water cq het ijs met elkaar verbonden zijn. De impact van het smelten van de ijskap, en de opkomst van de moderne westerse samenleving maakt hun levensdoel, overleven, nutteloos. De gevolgen voor de bevolking en met name de jeugd zijn dramatisch. Alcohol en suicide zijn helaas belangrijke problemen. De jeugd zal niet langer in kleine en warme en ons kent ons gemeenschappen leven maar ziet zich genoodzaakt naar een wereld te werken die niet de hunne meer is, maar grootschalig, gemechaniseerd en geautomatiseerd. Een groot aantal Groenlanders kan die reuzestap van primitief naar supermodern niet aan.

Kunstenaars geven uiting aan deze overgangen. Erik kent diverse kunstschilders en helpt ze door exposities in te richten in Denemarken, maar ook in Frankrijk enz.

Deze zomer op doorreis naar Stockholm bezochten we Erik en Hanna opnieuw in Denemarken en deden we een overnachting in Naestved. En nu waren Erik en Hanna in het weekend van 5, 6 en 7 november in Esch op doorreis naar Frankrijk, Granville. Granville is in vriendschap verbonden met Uumannaque. Erik zou Erik niet zijn als hij niet ook in Granville was uitgenodigd om een expositie in te richten van de schilder Rockwell Kent die jaren in Uumannaque heeft gewoond en gewerkt.

Vrijdagavond 5 november jl. werd een gezellige reünie met vrienden die mee waren geweest naar Groenland en oude bekenden van Friends of Europe Esch.

Erik speelt met de gedachte, en wie weet komt er nog eens hier een expositie over de smeltende ijskap en Groenlandse kunst.

Theo van Dooren

Esch, 11 november 2021